Ontroerend, waardig en indrukwekkend

In de nacht van zaterdag op zondag werd ik gebeld dat Lino, een van onze bewakers van de kliniek in Wunthou, overleden was. Vorige week maandag was hij thuis buiten bewustzijn  gevonden, met hoge koorts en stuipen en naar een prive kliniek hier in Renk gebracht. Die kliniek is net 2 weken geopend en er werkt een echte dokter!!!

Helaas mocht dit niet baten, hij kwam niet bij bewustzijn en ook deze arts kon verder weinig doen dan hem behandelen met antibiotica. Dus donderdag georganiseerd dat hij doorverwezen werd naar Sudan naar een echt ziekenhuis in Kosti. Vanuit  Renk hebben we hem in een auto vervoerd naar de grens vanwaar zijn collega’s verder met hem zijn gegaan. Maar ook daar werd niet duidelijk wat er aan de hand was.

Lino, echtgenoot, vader van 2 kinderen  en broers en zussen welke allemaal in Juba wonen.  Zij konden vanuit Juba niks doen, het is veel te ver om over te komen en ook te kostbaar. Dus veel telefoonverkeer gehad met zijn broer.

Eigenlijk heb ik er geen woorden voor om te omschrijven hoe er met hem om is gegaan door zijn collega’s uit beide klinieken. Malesh, zijn collega bewaker, is de hele week bij hem gebleven, dag en nacht, veel collega’s kwamen langs en er is een inzameling geweest om de kosten te kunnen dekken, want je betaald hier alles contant, als je een spuit krijgt moet je er eerst voor betalen anders krijg je het niet en noem maar op.

Ook hier in Renk hebben we op kantoor een inzameling gehouden en later is ook in Juba  op ons hoofdkantoor een inzameling gestart wat waarschijnlijk aan de nabestaanden wordt gegeven.

Maar wat me vooral geraakt heeft, naast de financiele zorg voor elkaar ( terwijl iedereen het enorm zwaar heeft) is de liefde en zorg die onze medewerkers uit de kliniek voor elkaar hebben. Zondagochtend hebben ze ervoor gezorgd dat zijn lichaam weer naar Zuid Soedan werd vervoerd en hebben wij hem vanaf de grens meegenomen naar Renk. Bijna alle medewerkers zijn meegekomen naar de plaats vlakbij Renk waar hij uiteindelijk begraven is, want overbrengen naar Juba was onmogelijk, er is hier geen koeling voor een overledene. De vrouwen bleven met elkaar bij het lichaam van Lino en de mannen zijn de hele middag aan het graven geweest buiten het dorp, de grond is keihard.

Toen ik eind van de middag bij het graf kwam zag ik 1 van onze medische assistenten op zijn knieen in het graf zitten graven om het mooi af te werken, samen met vele andere mannen uit de kliniek en het dorp hadden ze een diep graf gegraven en waren dit met zoveel preciesie aan het doen dat het me ontroerde. Toen het volgens de mannen goed was kon het lichaam uit het dorp worden vervoerd, achter in de laadbak van een pick-up samen met de vrouwen die zongen tijdens de rit. Bij de hut waar hij opgebaard lag  was een korte dienst gehouden en de vrouwen hebben gebeden en gezongen. 

Geen kist maar in een laken omwikkeld hebben de mannen hem in het graf gelegd. Eerst werd het graf ingezegend en toen werd Lino begraven. Terwijl de mannen de hompen aarde aan elkaar doorgaven en weer in het graf legden zongen ze met elkaar het ging erover dat we uit aarde gemaakt zijn en tot aarde weer terug gaan. God heeft ons gecreeerd en neemt ons weer tot zich. Ze bleven zingen tot het graf bedekt was met aarde en legden toen hun schoppen en houwelen op de berg aarde waarna er nog samen gebeden werd.

Zo integer en waardig, zulke krachtige mensen bij elkaar, ik hou van ze: van hun eenvoud, echtheid en puurheid !